پایان نامه رابطه تیپ شخصیتی با عملکرد تحصیلی دانشجویان

پایان نامه جهت دریافت درجه کارشناسی در رشته روان شناسی با موضوع بررسی رابطه بین تیپ های شخصیتی (برونگرا درونگرا) و عملکرد تحصیلی دانشجویان ترم اول و ترم آخر دانشگاه محقق اردبیلی در پنج فصل کامل همراه با منابع

بیان مسئله پژوهش

در این تحقیق موضوع این خواهد بود که آیا نوع تیپ های شخصیتی (درونگرایی و برونگرایی) در عملکرد تحصیلی (پیشرفت یا عدم پیشرفت تحصیلی) دانشجویان اثر می گذارد؟

روانشناسی اجتماعی تفاوتهای فردی را قبول دارد. هیچ دو نفری نیستند که دقیقا شبیه هم باشند. افراد از نظر دانش، شخصیت، نیازها، انگیزه ها، یا خزانه ی رفتارها با هم تفاوت دارند. این تفاوتها پیامد تجربه های منحصر به فردی است که هر فردی کسب کرده است. هیچ فردی نمی تواند دقیقا تجربه هایی را داشته باشد که شخص دیگر داشته است. این فرض، البته نمی گوید که امکان ندارد افراد به هم شبیه باشند، بلکه فقط تاکید می کند که در تحلیل هر نظام اجتماعی بایستی یگانه بودن هر فرد را در نظر داشت. یک تلویح مهم این فرض، قبول داشتن ماهیت ذهنی انسان هاست. هر فرد دیدگاه خاص خود را از جهان دارد که واقعیت او را تشکیل می دهد. فهم واقعیت یک فرد کمک زیادی به تبیین رفتارهای آن فرد می کند.

هر یک از افراد شرکت کننده در تعامل کلاسی-معلم و شاگردان او، منحصر به فرد است. هر کدام از آنها کیسه ی شخصی خود را به دوش می کشد که حاوی شخصیت، انگیزشها، دانش، نیازها، یا رفتارهای منحصر به فرد اوست. این کیسه شیوه ای را که یک فرد تعامل می کند، تحت تاثیر قرار می دهد. هیچ دو نفری نیستند که به شکل یکسان تعامل کنند. گر چه دانش آموزان یک کلاس گاهی مثل هم لباس می پوشند و شبیه به نظر می رسند، اما آنها از لحاظ کیسه ی شخصی که به دوش می کشند با هم تفاوت دارند. بنابراین هر چند تعامل کلاسی ممکن است از لحاظ موضوع مورد نظر یکی باشد، اما این موضوع ها از لحاظ محتوایی، رفتارهای همراه آنها، طول مدت، دامنه، یا ویژگی های دیگر، متفاوت اند. بعضی مواقع، تفاوتها، بسته به میزان شباهت میان افراد، ممکن است کوچک یا بزرگ باشد. اما نه معلم و نه محقق نمی تواند فرض کند که همه ی دانش آموزان مشابه اند و تعامل کلاسی برای افراد تعامل کننده یکسان است.

این تفاوتها، در عملکرد تحصیلی اثر می گذارد. از اینرو اگر معلمان بخواهند دانش آموزان خود را درک کنند و بدانند چگونه باید به انها نزدیک شوند، باید سعی کنند تا آنها را بشناسند و طوری سازمان بدهند تا همه دانش آموزان با همه تفاوتهای فردی نگرش مثبت پیدا کنند و از سوی دیگر، آموزش، یادگیری و تعامل را تسهیل کنند.

البته در پیشرفت تحصیلی عواملی دیگر نیز از قبیل هوش، تحصیلات پدر و مادر و وضع اقتصادی خانواده و نوع تربیت و محیط دخیل هستند که در این تحقیق سعی خواهد شد از تاثیر این عوامل جلوگیری شود.

سوالاتی که در رابطه با مساله مورد پژوهش مطرح می شوند عبارتند از:

1-آیا برونگرایان پیشرفت تحصیلی بیشتری دارند؟

2-آیا درونگرایان پیشرفت تحصیلی کمتری دارند؟

با توجه به مطالعات قبلی انجام شده می توان گفت به این علت که برونگراها به خاطر اجتماعی بودن و محبوبیت داشتن، دارای پایگاه جامعه سنجی بالاتری بوده و در نتیجه پیشرفت تحصیلی بیشتری نشان می دهند. هر چند امکان دارد که روابط یک رابطه تصنعی بوده و هر دو متغیر حاصل صفات دیگر دانش آموزان، نظیر هوش یا ثبات عاطفی باشد، با وجود این، مشاهدات گزارش شده این نتیجه گیری را بر می انگیزد.

تعاریف مفهومی

برونگرایی: وقتی توجه به امور و اشیا خارج چنان شدید باشد که افعال ارادی و سایر اعمال اساسی آدمی صرفا معلول مناسبات امور و عوامل بیرونی باشد و نه حاصل ارزیابی ذهنی، این حالت برونگرایی خوانده می شود.

درونگرایی: افراد درونگرا بیشتر متوجه عوامل درونی و ذهنی هستند و زیر نفوذ این عوامل قرار دارند. تردیدی نیست که آنها شرایط و اوضاع و احوال بیرونی را می بینند اما عوامل و عناصر ذهنی در آنها برتری و مزیت دارد و حاکم بر احوال و رفتار آنها هستند.

تعاریف عملیاتی

متغیر های مورد مطالعه در این پژوهش مشتمل بر تیپ های شخصیتی برون گرا و درونگرا و عملکرد تحصیلی می باشد:

تیپ شخصیتی

تیپ شخصیتی به شکل ابعاد به هم پیوسته ای هستند که در راستای آن مردم با هم تفاوت دارند. همانطوری که یک صفت کم و بیش می تواند معرف خصوصیات یک فرد باشد همچنین می تواند به عنوان یک تیپ هم مشخص شود.

برون گرایی

افرادی اجتماعی که در کار های گروهی شرکت دارند و از بودن در جمع لذت می برند.

درون گرایی

افرادی در خود فرو رفته و به دور از اجتماع و از بودن در اجتماع و شلوغی ترس دارند.

عملکرد تحصیلی

منظور از عملکرد تحصیلی معدل کل نمره دانشجویان است که حاصل کارکرد فرد در دروس مختلف در تحصیل می باشد. این نمرات به عنوان شاخص عملکرد تحصیلی استفاده شده است.

عوامل موثر در تشکیل شخصیت

1- شیوه های پرورش کودک: والدین به طور معمول در پرورش کودکان خود از همان شیوه ای استفاده می کنند که در مورد خودشان اعمال شده است. شیوه های پرورش کودک به دو روش تقسیم می شود:

الف) شیوه مستبدانه که به طور کلی بر انضباط سخت، پیروی بی چون و چرا از مقررات سخت و خشک و تنبیه قهرآمیز در برابر اشتباهات استوار است.

ب) شیوه های آزادمنشانه که بر گفتگوی دوستانه، توضیح و استدلال و تنبیه های ملایم در برابر اشتباهات متکی است.

2- جایگاه سنی کودکان در خانواده: هر یک از فرزندان با توجه به موقعیت خود شخصیت مخصوص به خود دارند مثلا نخستین فرزند خانواده می تواند وضعیت بدتری نسبت به کودکان دیگر داشته باشد. فرزند دوم بی نیازتر و مستقل تر از فرزند اول است و آخرین فرزند که دیرپایی حالت کودکانه در آخرین فرزندان کاملا مشهود است.

3- تک فرزندی: مشاهده و تجربه از دیر باز نشان داده است که می توان دو تیپ شخصیتی متفاوت را در کودکانی که یگانه فرزند خانواده هستند مشخص کرد:

الف) تیپ بی ادب، از خودراضی، خودپسند و نامحبوب.

ب) تیپ حساس و گوشه گیر که از تماس های اجتماعی گریزانند و پیوسته به دامان والدین پناه می برند.

4- تعداد اعضای خانواده: تعداد افراد خانواده نیز تاثیرات خاص خود را بر رفتار و شخصیت اعضای آن دارد:

الف) خانواده های کم فرزند: در اینگونه خانواده ها پدر و مادر بهتر و بیشتر از هر لحاظ می توانند به فرزندان خود برسند؛ تاثیر حتمی خانواده کم فرزند در تکامل شخصیتی کودک غیر قابل تردید است.

ب) خانواده های پرفرزند: خانواده های پرفرزند تقریبا از تمامی جهات با خانواده های کم فرزند متفاوت هستند و این تفاوت تاثیر خود را بر تکامل شخصیتی هر یک از فرزندان به جای می گذارد.

5- روابط فرزندان خانواده.

6- روابط پدر و مادر با فرزندان.

...