پایان نامه حسابداری فرار مالیاتی و رشد اقتصادی ایران

درآمد مالیاتی نقش بسزایی در تأمین هزینه های دولت دارد و این امکان را فراهم می کند تا دولت در راستای شکوفایی، رشد و رونق اقتصادی، سرمایه گذاری کند. اما تحقق این هدف، با وجود فرا مالیاتی باعث اختلال می شود فرار مالیاتی را می توان یکی از مظاهر فساد اقتصادی شمرد. واضح است فرار مالیاتی در مبلغ کلان و سنگین و نه مبلغ ناچیز مالیاتی صورت می گیرد. این استدلال نیز درست است که بیشتر افراد فرار از مالیات بر ثروت و مالیات دارایی دارند و معمولاً به منظور مصرف بیشتر، فرار مالیات صورت نمی گیرد، چون افراد ترجیح می دهند مبلغ فرار از مالیات را پس انداز، و در چشم انداز بلند مدت استفاده کنند.

تاثیر فرار مالیاتی را از دو طریق می توان مورد مطالعه قرار داد. اول اینکه فرار از مالیات به دلیل عدم تحقق درآمد دولت، موجب کاهش سرمایه گذاری دولتی می شود. بنابراین می تواند اثر منفی بر رشد اقتصادی داشته باشد. از طرف دیگر به دلیل افزایش پس انداز های خصوصی افراد، می تواند محرکی برای سرمایه گذاری خصوصی بوده و تاثیر مثبتی بر رشد اقتصادی داشته باشد.

فرار مالیاتی آثار سوء بسیاری بر اقتصاد دارد. فرار مالیاتی باعث تأمین نشدن درآمد های مورد نیاز دولت برای هزینه های اجتماعی می شود. در نتیجه خدمات اجتماعی در حد مطلوب و با کیفیت از سوی دولت ارائه نمی شود. همچنین فرار مالیاتی سبب می شود درآمد ها در سطح جامعه به نحو مناسب توزیع نشده و انباشت سرمایه در دست گروه خاص، نه فقط زمینه تقویت قدرت این گروه را فراهم می آورد بلکه شکاف طبقاتی موجب افزایش تنش های سیاسی و اجتماعی در جامعه می شود. در نهایت امنیت اقتصادی مورد نیاز برای گسترش فعالیتهای اقتصادی و سرمایه گذاری را دچار اختلال می کند. چنین پدیده ای در میان مدت و دراز مدت سبب می شود تا رشد اقتصادی دچار مشکل شود.

ساختار مالیاتی کشور: بیشتر کارشناسان اقتصادی برای ریشه یابی علل فرار مالیاتی، این علت را به دو دسته درون سازمانی و برون سازمانی تقسیم می کنند که سهم هر دسته از این عوامل به تناسب فرهنگ اقتصادی و اجتماعی هر کشور متفاوت است در دسته عوامل درون سازمانی شاید به تحلیل ساختار نظام مالیاتی ایران بتوان بخشی از دلایل فرار مالیاتی در کشور را روشن کند.

بر اساس تصریح سازمان امور مالیاتی کشور، کل مالیات های قابل وصول در کشور به در دسته مالیات های مستقیم و غیر مستقیم مرتب شده که هر یک دارای شاخه ها و زیر شاخه های متنوعی هستند. مالیات مستقیم به 3شاخه مالیات اشخاص حقوقی، مالیات بر درآمد و مالیات بر ثروت تقسیم می شود. مالیات بر اشخاص حقوقی تمام مالیات اشخاص حقوقی دولتی و خصوصی را در بر می گیرد. مالیات بر درآمد به 5 زیر شاخه شامل مالیات بر حقوق کارمندان دولت، مالیات بر حقوق کارکنان بخش خصوصی مالیات بر مشاغل، مالیات بر مستغلات و مالیات متفرقه درآمد تقسیم می شود شاخه سوم مالیات های مستقیم مالیات بر ثروت است که خود از 6زیر شاخه شامل مالیات بر ارث، مالیات بر نقل و انتقال سر قفلی، مالیات بر سهام، مالیات بر املاک، مالیات بر حق تمر و اوراق بهادار و مالیات بر ثروت متفرقه تشکیل می شود.

اما در گروه دوم از مالیات درآمدهای مالیاتی کشور را مالیات های غیر مستقیم تشکیل می دهد که خود به 2 شاخه مالیات بر واردات و مالیات بر کالا و خدمات تشکیل شدن است. مالیات بر واردات بیشتر در حوزه گمرک قرار می گیرد که متشکل از سود بازرگانی و تعرفه گمرکی است که در مجموع حقوق ورودی خوانده می شود؛ اما در شاخه دوم مالیات بر کالا و خدمات قرار می گیرد که متشکل از زیر شاخه های متنوعی چون مالیات بر فروش فرآورده های نفتی، سیگار، نقل و انتقال خودرو، شماره گذاری خودرو، اشتراک تلفن، نوشابه، عوارض خروج از کشور و غیره است. یک چنین نظام مالیاتی با چنین عرض و طولی به نظر بی نقص می آید، اما ساختار همین نظام مالیاتی را دارای حفره های می دانند که باعث فرار مالیاتی می شود.

تعاریف و بررسی علل فرار مالیاتی

فرار مالیاتی چیست

هرگونه تلاش غیر قانونی برای پرداخت نکردن مالیات، مانند ندادن اطلاعات لازم در مورد عواید و منافع مشمول مالیات به مقامات مسئول، فرار مالیاتی خوانده می شود. تعریف فرار مالیاتی، برای انواع مالیات ها یکسان است. در فرار مالیاتی به رغم تطبیق فعالیت با قوانین در اجرای فعلیت ها یک یا چند ضابطه مصوب مراجع ذی ربط عمداً نادیده گرفته می شود.

فرار مالیات انگیزه اصلی برای روی آوردن به اقتصاد زیر زمینی است. در بسیاری از موارد دیده شده که تولید کنندگان کالا برای فرار از مالیات تمام یا بخشی از درآمد خود را به مراجع مالیاتی اعلام نمی کنند. این امر در مورد مالیات مستقم و غیر مستقیم صدق می کند. و همچنین حقوق و عوارضی گمرکی که بر واردات وضع می شود، نیز نوعی مالیات است و کالای همراه مسافر به طور کلی معاف از مالیات است. در این مورد باید گفت در صورتی که تجار و بازرگانان کالای خود را به مراجع گمرکی اظهار نکنند مرتکب نوعی عمل قاچاق شده، کالای واردات شده قاچاق محسوب می گردد و جزء فعالیت های اقتصاد زیر زمینی به حساب می آید.

فرار مالیاتی یک نو تقلب است که به طور خلاصه علیه یک نهاد اقتصاد دولتی صورت می گیرد. و دولت ساختار و سطح مالیات ها را تعیین و نحوی نظارت و ساز و کار لازم برای دریافت آن را در نظر می گیرد.

فرار مالیاتی ریشه در عناصر اصلی درگیر در اقتصاد زیر زمینی دارد این عناصر را فرار مالیاتی می توان نامید.

مالیات از اصلی ترین و مشروع ترین منابع تأمین اعتبار در یک اقتصاد سالم است. پرداخت مالیات بر عهده مؤدی است. مؤدی صاحب درآمد مشمول مالیات است. مؤدی مالک ارزش افزوده سرمایه ای است که به کار گرفته شده و درآمد ناشی از کارکرد سرمایه را تحصیل نموده است. و لذا وضع نوع مالیات و مأخذ مالیات و میزان مالیات، و نحوی محاسبه درآمد مشمول مالیات موضوع قانون مالیات های مستقیم است که قانون گذار و دولت مجری طرح و وزارت امور اقتصادی و دارایی متوالی وصول و ارسال آن به خزانه داری کل می باشد.

عدم ارسال اظهار نامه مالیاتی

ارسال نکردن اظهار نامه دلایل گوناگونی دارد. هر گاه ثبت دفاتر مؤدی به روز نباشد، بهترین امکان برای ارسال نکردن اظهار نامه و پس از آن فرار مالیاتی فراهم شده است و این رایج ترین دلایل عدم ارسال اظهار نامه است.

دلیل دیگر عدم ارسال اظهار نامه، برخورد نکردن قاطع مأموران مالیاتی است که آن هم می تواند به دلیل آشنا نبودن و تسلط کافی نداشتن مأموران مالیاتی به قوانین مالیاتی و نداشتن مهارت کافی درآن می باشد اما گاهی ممکن است مأموران مالیاتی آشنایی کافی نسبت به قوانین داشته باشد و در اجرای آن ماهر باشد، اما برخورد قاطعی از خود نشان ندهد.